Iedere DAW komt met een hele verzameling aan instrumenten en effecten ook wel plugins genoemd. De standaard plugins die je bij een DAW krijgt zijn meer dan voldoende om mee te beginnen. Als je echter al wat langer produceert en stappen wilt maken om je muziek beter te laten klinken dan kan het helpen om te investeren in een aantal externe plugins. Daarom heb ik een lijstje gemaakt met de 8 meest essentiële vst plugins voor muziekproducers.
Begin met 1 plugin
Een belangrijke tip die ik je kan geven is dat het belangrijk is om te beginnen met één plugin. Het is veel makkelijker om je tot de bodem te verdiepen in één plugin, dan gelijk een hele bundel plugins te kopen waarvan je de helft niet begrijpt.
Waarom een plugin kopen?
Daarnaast moet je je afvragen waarom je een plugin wilt aanschaffen. Heb je een bepaald effect nodig wat je niet standaard in je DAW kunt vinden? Dan is dat een goede reden om een plugin aan te schaffen. Probeer altijd eerst even een demo versie uit voordat je tot aankoop overgaat.
Het is ook mogelijk dat je een synthesizer of effect al in je DAW hebt zitten, maar je bent opzoek naar een plugin die gewoonweg beter klinkt. De kwaliteit van meegeleverde plugins verschilt nou eenmaal per DAW. En soms zijn de meegeleverde plugins gewoonweg onhandig in gebruik.
Hieronder geef ik per categorie steeds één plugin om mee te beginnen. Dit zijn allemaal plugins die ik zelf dagelijks gebruik en met mij vele andere professionele muziekproducers. Wat mij betreft zijn dit de meest essentiële plugins die je nodig hebt als muziekproducer en hetgeen wat je producties naar een hoger niveau tilt qua kwaliteit.
1. EQ Plugin
Er is één Equalizer plugin die door de hele muziekindustrie gebruikt wordt, niet alleen om zijn klank maar vooral vanwege het gebruiksgemak, en dat is de Fabfilter Pro-Q3 Equalizer. Fabfilter is een Nederlands bedrijf en maakt waanzinnige plugins met een super strakke interface en veel handige functies.
Een goede equalizer plugin is onmisbaar in de toolkit van iedere muziekproducer. Pro-Q3 maakt het vinden van de juiste frequenties om te verzwakken of te versterken heel makkelijk door de ingebouwde frequentie analyzer, zodat je precies kunt zien waar problemen zich bevinden. Daarnaast kan je iedere frequentie band beluisteren door op het speaker symbooltje te klikken, perfect om vervelende frequenties op te sporen.
De Fabfilter Pro-Q3 is een moderne, transparante EQ, en geen kloon van een authentiek ‘vintage’ hardware apparaat wat het breed inzetbaar maakt. Heel handig aan deze plugin is ook dat je iedere band dynamisch kunt inzetten. Dat wil zeggen dat je een bepaalde frequentie kunt verzwakken of versterken afhankelijk van hoe hard het signaal binnenkomt. Dit kun je bijvoorbeeld gebruiken om één specifieke noot te temmen van een baspartij of de scherpe ‘s’ klanken van een zangstem wat in te perken.
2. Compressor
Naast een Equalizer plugin is een compressor wel de meest gebruikte plugin tijdens het mixen. Iedere DAW heeft wel een compressor plugin, maar vaak is de kwaliteit niet heel hoogwaardig. Ook is niet iedere plugin even visueel, waardoor het lastig wordt om de compressor goed in te stellen.
De eerste plugin die ik kocht is de H-Compressor van Waves. Dit is een compressor in de ‘Hybrid Line’ van Waves en modelleert een analoge compressor. Je kunt dan ook kiezen uit 4 verschillende klankopties, of je kunt de analoge modelling uitschakelen voor een transparantere klank.
De H-Compressor heeft een ingebouwde VU meter waardoor heel makkelijk te zien is hoeveel compressie je daadwerkelijk gebruikt. Het unieke aan deze compressor is dat je de release tijd kunt koppelen aan het tempo. Zo kun je de release tijd instellen op een kwartnoot als je bijvoorbeeld compressie gebruikt op een kick.
Een andere handige optie is dat de H-Compressor een Dry/Wet knop heeft waardoor je makkelijk parallelle compressie kunt toepassen. Dit is een optie die niet op iedere compressor even goed klinkt maar wat in dit geval erg goed uitpakt. Een ander handige optie is dat deze compressor een ingebouwde limiter functie heeft.
Alle Waves plugins hebben daarnaast een A/B functie waardoor je instelling eenvoudig kunt vergelijken. Ideaal om het verschil te horen tussen verschillende attack en release tijden, wat voor veel mensen in het begin lastig is om te horen. Waves heeft allerlei waanzinnig klinkende plugins en ze hebben vrijwel 24/7 aanbiedingen lopen waardoor je voor nog geen €30,- al een plugin kunt kopen. Zeker de moeite waard om te checken.
3. Galm
Galm is nog zo’n onmisbaar effect waar geen enkele muziekproducer zonder kan. Er zijn ontzettend veel verschillende galm of reverb plugins te vinden, maar er is er maar één die ik overal op gebruik en dat is de Valhalla Vintage Verb. Dit is zo’n plugin die je terugvindt in het arsenaal van iedere bekende producer. Het is een algoritmische galm, waardoor je iedere mogelijke ruimte kunt nabootsen met een paar eenvoudige instellingen.
De plugin komt met een hele verzameling aan presets en verschillende modi zoals plaatgalm, room, concert hall en veel meer. Het is een lichte plugin die niet veel rekenkracht vereist en je kunt iedere knop automatiseren. Vintage Verb is een overzichtelijke plugin met een waanzinnige klank en je kunt hem, net als iedere Valhalla Plugin kopen voor maar $50,-. Naast de Vintage Verb wordt ook de Valhalla Room veel gebruikt, dus probeer vooral zelf de demo uit om te kijken wat je ervan vindt.
4. Delay
Naast Galm is ook een goede Delay of Echo plugin enorm belangrijk. Ook hier heb ik een go-to plugin voor en dat is Soundtoys Echoboy. Ook weer een plugin die ontzettend vaak gebruikt wordt door bekende muziekproducers en dat is niet voor niets. Deze plugin modelleert allerlei klassieke echo apparaten van bandrecorder echo’s tot gitaarpedaaltjes. Soundtoys staat bekend om haar realistische analoge klank en deze plugin is daar een goed voorbeeld van.
Echoboy heeft alles wat je van een Delay plugin nodig hebt zoals ingebouwde filters, mono, dual, ping-pong en ritme echo’s, een LFO, vervorming en EQ. Je kunt zelfs de delay laten grooven door wat Shuffle of Swing toe te voegen. Bovendien krijg je bij het automatiseren van de delay tijden het klassieke tape-echo effect wat zeer handig is om overgangen te maken.
De Soundtoys plugins zijn wel wat prijziger maar met Black Friday kun je altijd wel een goede deal verwachten. Dat geldt trouwens voor iedere plugin fabrikant.
5. Distortion
Een andere, misschien nog wel bekendere, plugin van Soundtoys, is Decapitator. Dit is een vervormings plugin die naar mijn mening nog niet gevenaard is door andere software fabrikanten. Dit is de enige distortion plugin die daadwerkelijk analoog klinkt en dat is iets wat weinig voorkomt.
Decapitator is eenvoudig te gebruiken en heeft een Drive, Output en Mix knop met daarnaast een toonregeling en een Low- en High-cut filter. Je kunt kiezen uit 5 verschillende soorten vervorming met een extra Punish knop voor overdreven veel distortion.
Distortion is dé manier om een nummer meer energie te geven en is onmisbaar in elektronische muziek om nét dat analoge randje aan je nummers te geven. Een betere distortion plugin ga je niet snel vinden, maar vergelijk vooral de demo met de plugins die je al in je DAW hebt zitten.
6. Referentie Plugin
Dan een plugin die zowel handig is tijdens het produceren, mixen en masteren en dat is een referentie plugin met de voor de hand liggende naam: Reference van Masteringthemix. Dit is een onwijs handige plugin waarmee je referentie tracks kunt inladen om je productie te vergelijken met andere professionele tracks.
Dit is een stap die vaak wordt overgeslagen door beginnende producers, maar het is een cruciale stap in je zoektocht naar beter klinkende muziek. Het handige aan Reference is dat je Loop punten kunt instellen en dat iedere track precies even luid wordt afgespeeld als je eigen track. Onderaan kun je met een witte lijn zien op welk vlak jouw track te veel of te weinig energie heeft in een bepaald frequentiegebied t.o.v. de referentie.
Merk je dat jouw tracks te weinig hoog hebben in vergelijking met de referentie? Dan weet je dat je daar wat aan moet doen. Je kunt zelfs een frequentiegebied, zoals het laag, isoleren om nog nauwkeuriger te vergelijken zodat je precies kunt horen waar het probleem zich bevind.
7. Mastering Plugin
In het begin zal je vooral zelf je eigen tracks masteren. Om je demo’s of voltooide tracks op een professionele manier de wereld in te slingeren is het handig om ervoor te zorgen dat je tracks kunnen concurreren met vergelijkbare muziek. Een mastering plugin zoals Izotope’s Ozone is daarom onmisbaar als laatste stap in het productie proces.
Ozone bevat alles wat je nodig hebt om je tracks naar een professionele standaard te masteren. Plugin zoals Exciters, Imagers, Dynamic EQ en Limiters zijn handig om het beste uit je tracks te halen. Ozone heeft zelfs een mastering assistent waardoor een A.I. algoritme suggesties geeft om je tracks te optimalizeren. Ook door simpelweg door wat presets te scrollen kun je onwijs veel leren over het mastering proces.
Ozone komt in 3 pakketen: elements, standard en advanced. Ik zou beginnen met de elements versie en na verloop van tijd upgraden naar een uitgebreider pakket.
8. Synthesizer Plugin
We hebben nu de meest essentiele effect en mix plugins wel gehad. Toch wil ik ook nog even aandacht besteden aan een synthesizer plugin. De uiteindelijke kwaliteit van je tracks hangt namelijk af van je bron geluid, en een goed klinkende synthesizer plugin is daar een belangrijk onderdeel van.
Ik raad je aan om te beginnen met één synthesizer plugin en die echt van top tot teen te leren kennen. Zelf, ben ik begonnen met de wereldberoemde ( en Nederlandse ) synthesizer: Sylenth1 van Lennar Digital. Dit is een subtractieve synthesizer die waanzinnig goed klinkt en inzetbaar is voor 90% van alle geluiden die je ooit gaat maken. Als je deze synthesizer beheerst dan kan je overweg met elke andere synth.
Veel standaard synthesizers die je bij een DAW krijgt klinken toch wat aan de goedkope kant, en dat maakt een track al snel minder professioneel. Ableton Live Suite is daar een uitzondering op, en met name Wavetable en Analog klinken onwijs goed, maar in andere DAW’s valt de kwaliteit toch vaak tegen.
Sylenth1 kan je al voor nog geen tientje per maand krijgen. Na 14 maanden wordt je eigenaar van de volledige plugin die je levenslang kunt blijven gebruiken.
Conclusie
Tot zo ver het lijstje met de 8 meest essentiele vst plugins voor muziekproducers. Natuurlijk zijn er nog veel meer specialistische plugins verkrijgbaar maar dat is iets voor later. Ik zou beginnen met Pro Q3 en Valhalla Vintageverb. Dit zijn dé plugins die mij enorm hebben geholpen om mijn sound te verbeteren. Zorg dat je deze plugins in-en-in kent en ga dan pas verder met de rest.
Natuurlijk zijn er geen regels, en ik raad je ook vooral aan om zelf onderzoek te doen. Probeer wat demo’s uit en bekijk wat YouTube tutorials. Maar blijf vooral niet te lang hangen in je zoektocht, het gaat er uiteindelijk om dat je beter klinkende muziek produceert en een plugin is slechts gereedschap. Het gaat er uiteindelijk om wat je met dat gereedschap doet. En dat is iets waar ik je mee kan helpen in mijn producer lessen.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe artikelen of YouTube video’s rondom muziekproductie? Schrijf je dan in voor mijn nieuwsbrief. En mocht je vragen hebben dan, kun je me altijd mailen, of laat een reactie achter onderaan de pagina.
